انتخاب رشته وشغل
درقسمت اول انتخاب رشته گفتیم که انتخاب رشته وشغل همواره یکی از مباحث آموزش خانواده است.در این مقاله هم به اهمیت انتخاب رشته و انتخاب رشته و شغل می پردازیم. به پرسش : انتخاب رشته دبیرستان چگونه است ؟ پاسخ می دهیم.
برای اطلاع از شرایط وضوابط تغییر رشته ویدئو را ببینید
در ادامه بحث فاکتورهای موثر بر رشته به عوامل مهم بعدی اشاره می کنیم. همه آنها در دو دسته مهم قرار می گیرند.
۱ – منابع نوشتاری ( مکتوب)
۲ – سایر منابع( منابع غیر از منابع انسانی وغیر نوشتاری)
قبل از شروع بحث خلاصه ای از مقاله اول بیان می شود. در سوال مهم مطرح شد.
۱-چگونه انتخاب رشته کنیم ؟
۲-چه رشته ای انتخاب کنم؟
برای پاسخ به آنها به کسب اطلاعات اشاره کردیم. به کسب اطلاعات از منابع شخصی اشاره کردیم. والدین،اقوام وآشنایان ودوستان جزء این منابع هستند. پیشنهاد کردیم که خود دانش آموز یا والدین آنها لازم است از خدمات مشاوره استفاده کنند. مشاوران وافراد کمک کننده را مطابق فهرست زیر معرفی کردیم.
۱ – مشاور مدرسه ودبیر راهنما
۲ – مشاوران مراکز و هسته های مشاوره
۳ – مشاوران دانشگاهها ومراکز جهاد دانشگاهی
۴- مشاوران کلینکها ومراکز مشاوره خصوصی
۵ – مشاوران وابسته به سازمان نظام روان شناسی ومشاوره
۶ – مشاوران وابسته به سازمان بهزیستی
علاوه بر این متخصصان فاکتور های دیگری هم بر تعیین رشته اثر مثبت دارند. این عوامل را می توان به شرح زیر بیان نمود.
الف – کارمندان وشاغلان یک حرفه:
اگر بخواهیم با یک رشته تحصیلی وشغلی آشنا شویم ،صحبت کردن با دانشجویان آن رشته موثر است. مشاور مدرسه می تواند بین دانش آموزان وشاغلان رشته های تحصیلی ارتباط برقرار نماید.
می تواند دانش آموزان را به دانشگاه ببرد. یا آنها را به محل شغل مورد علاقه شان ارجاع دهد . حتی می تواند دانشجویان یا فرد شاغل را به مدرسه دعوت کند .
ب – بازدید :
هم می تواند اطلاعات دست اولی را به دانش آموزان بدهد. قبل از بازدید دانش آموزان دلایل خود را بنویسند. لیست سوالات خود را تهیه نمایند. موسسات ، شرکتها ،سازمانها ونهاد ها را می توان بازدید نمود. در بازدید می توانید با شاغلان آن بخش گفتگو کنند.
گاهی فقط با مشاهد محیط کار اطلاعات زیادی می گیرند. در این بازدید ها می توان از همراهی دبیران استفاده نمود. حتی می توان مشاوران را به همراه برد تا راهنمی آنها باشند.
ج – دعوت از صاحبان مشاغل:
افراد ی وجود دارند که دوست دارند شغل خود را معرفی کنند. این شاغلان علاقمندند به سوالات مردم پاسخ دهند. دانش آموزان می توانند از طریق مشاور خود آنها را به مدرسه دعوت کنند. چنین افرادی رامی توان به دسته های زیر تقسیم نمود.
۱ – کارفرمایان
۲ – کارآفرینان
۳ – متخصصان اغلب رشته ها
۴ – کارکنان بخش دولتی
۵ – کارکنان بخش خصوصی
۶ – والدین دانش آموزان
۷ – دانش آموزان سالهای قبل همان مدرسه
این افراد می توانند اطلاعات رشته و شغل خود را به افراد علاقمند منتقل کنند.
و – تجربه کاری:
تجربه کاری هم برای دادن اطلاعات رشته وشغل مهم است. کارکردن برای یک کارفرما اطلاعات زیادی به فرد شاغل منقل می کند. تجربه کاری برای دانش آموزان مهم است. من خودم تجربه کاری در دوران دانش آموزی دارم. در دوران دانشجویی هم سابقه کار دارم. از هر دوی این تجربه کاری خاطرات ماندگار دارم.
به دانش آموزان پیشنهاد می کنم در تعطیلات تابستان وایام فراغت مشاغل مورد علاقه خود را تمرین کنند.کارکردن در مشاغلی که مورد علاقه هم نیست مفید ولذت بخش است. این کار به افراد فرصت آشنایی با بازار کار را می دهد. از طریق کار می توان به موارد زیر دقت کرد:
۱ – دقت به نحوه پرداخت حقوق وپاداش ها
۲ – آشنایی با چالشهای آن شغل
۳ – تمرین ومقایسه مسئولیتهای شغلی
۴ – آشنایی با روابط در محیط کار
دانش آموزان می توانند تجربه کاری
ه – نمایشگاههای تحصیلی شغلی:
انتخاب رشته دبیرستان چگونه است؟
در کلاس های درس دانش آموزان وآموزش خانواده والدین اغلب این سوال مطرح می شود: انتخاب رشته دبیرستان چگونه است؟ برای پاسخ به این سوال تاکید می کنم که جمع آوری اطلاعات مهم است. دانش آموزان باید اطلاعات تحصیلی وشغلی را کسب کنند.
یکی از بهترین روش ها برگزاری نمایشگاه تحصیلی – شغلی است . مدارس می توانند چنین نمایشگاه های را برگزار کنند. هنرستانهای فنی وحرفه ای می توانند محصول رشته های خودرا نمایش دهند. هنرستانهای کاردانش هم در این زمینه می توانند بسیار موثر باشند.
دبیرستانهای نظری هم می توانند با برگزاری آثار دستی ونوشتاری علایق ونگرش های دانش آموزان را تحریک کنند. در همه نمایشگاه های می توان محصولات زیر را نمایش داد:
- بروشورهای معرفی رشته ها
- بروشورهای معرفی مشاغل وحرف
- بروشورهای معرفی دانشگاهها
- بروشورهای بهبود فردی
- بروشورهای روش مطالعه
- بروشورهای روش موفقیت
- جزوات موضوعات مطرح شده بالا
- کتابهای معرفی مشاغل
- کتابهای معرفی رشته های تحصیلی
- آثار وکاردستی دانش آموزان
- محصولات ساخته شده هنرستانهای فنی وحرفه ای وکاردانش
- منابع صوتی وتصویری مصاحبه های شغلی حتی دیگر ارگان ها هم می توانند در این زمینه همکاری کنند . برای نمونه سازمانهای زیر می توانند مدارس را در برگزاری نمایشگاه یار دهند: ۱- روابط عمومی اغلب سازمانها ۲ – دانشگاهای مختلف ۳ -انجمن های تخصصی رشته ها ۴ – امور استخدامی سازمانها ۵ – اتحادیه های تجاری وصنفی ۶ – وزارتخانه های دولتی
در دبیرستان دانش آموزان می توانند به راحتی اطلاعات کسب کنند. بادید باز اقدام به تعیین رشته کنند. آنها لازم است از خدمات مشورتی معلمان و مشاوران ووالدین استفاده کنند.
دانش آموزان ووالدین آنها می توانند از منابع نوشتاری ( مکتوب) کسب اطلاعات کنند . با مطالعه منابع فوق اطلاعات مورد نیاز خود را بیشتر نمایند. این منابع را می توان به صورت زیر دسته بندی نمود:
- نشریه پیک سنجش
- دفترچه های معرفی رشته ها
- جزوات معرفی زشته های تحصیلی
- کتاب های راهنمای مشاغل
- نشریه بازار کار
- روزنامه های مرتبط با رشته های تحصیل وشغل
- مجلات عمومی وتخصصی رشته های مختلف
- مجموعه کتابهای فرهنگ مشاغل
همچنین دانش آموزان ووالدین آنها می توانند از سایر منابع ( منابع غیر از منابع انسانی وغیر نوشتاری) استفاده نمایند. با استفاده از این منابع هم می توان به انتخاب رشته وانتخاب رشته وشغل به افراد کمک نمود.
کسانیکه از این منابع استفاده کنند آسان تر می توانند به سوال: انتخاب رشته دبیرستان چگونه است؟ پاسخ دهند. سایر منابع هم به دو دسته زیر تقسیم می شوند:
- رادیو
- تلویزیون
- سایت های اینترنتی
- فیلم های ویدئویی
- فایل های صوتی
- اینفوگرافها
اهمیت انتخاب رشته و شغل
در این دو مقاله اهمیت انتخاب رشته تحصیلی را بیان کردیم . منابع کسب اطلاعات شغلی را معرفی کردیم. منابع اخذ اطلاعات تحصیلی را نام بردیم. در مورد منابع شخصی کسب اطلاعات صحبت کردیم . متخصصان مشاوره را برای کمک گرفتن نام بردیم .
منابع نوشتاری را معرفی کردیم . سایر منابع کمکی را برای کسب اطلاعات معرفی نمودیم . دانش آموزان پایه نهم ودبیرستانی می توانند با استفاده از اطلاعات این منابع بهترین پاسخ ر برای سوالات تعیین رشته خود بیان کنند. قسمت آخر
موفق باشید
تجربه ۳۰سال مطالعه ومشاوره با والدین ودانش آموزان ایرانی
فرهنگ مشاغل،دکتر طیبه زندی پور،نشر ساوالان،چاپ اول،زمستان ۱۳۸۴
2 دیدگاه
آرش قادری
پایه ۱۲ ماشین های الکتریکی هستم
سمیه کرمیان
مطلب جالبی بود ممنون