درمان بد زبانی |پروفایل انسان بد دهن | آموزش خانواده راویژ
درمان بد زبانی یکی از سوالات اصلی والدینی است که کودک بد دهن دارند. درمان بد زبانی خواسته اغلب کسانی است که با این مشکل از طرف سایرین مواجه هستند. بد زبانی و ناسزاگویی زیر مجموعه خشونت کلامی بشمار می روند.
ناسزاگویی در میان کودکان یکی از مصادیق خشونت کلامی است که شامل توهین، تحقیر، تهمت و برچسب زدن است. روند افزایشی آن در میان کودکان یکی از مسائلی است که امروزه سبب نگرانی خانواده ها و متولیان امر تعلیم و تربیت شده است.
در این مقاله ناسزاگویی را مورد بررسی قرار می دهیم ودر نهایت راه های درمان بد زبانی را ارائه می دهیم تا افرادی که با این مشکل مواجه هستند بتوانند از آن استفاده مثبت نمایند. اگر موافق هستید با ادامه این مقاله از سایت آموزش خانواده راویژ همراه ما باشید.
درمان بد زبانی و مسئولیت والدین
همه تلاش و همت پدر و مادر و متولیان آموزش ، تربیت فرزندانی مسئولیت پذیر است، اما گاه در عین ناباوری باید نگران رفتارهایی باشید که خود در آن کمترین نقش آگاهانه را داشته اید. خشونت کلامی یکی از رفتارهای ناشایست است. درمان بد زبانی و خشونت زبانی یک مسئولیت عام است.
خشونت کلامی اقسامی شبیه مواردزیر را دارد:
- بددهانی
- بدزبانی
- ناسزاگویی
بسیاری از والدین از خود می پرسند ، بچه ها این طرز صحبت کردن را چگونه یاد گرفته اند و چرا این اتفاق برای فرزندان ما افتاده است؟ آیا خودمان مقصر بوده ایم و در نهایت این پرسش مطرح است که چه باید کرد تا کودک این عادت ناخوشایند را ترک کند؟
واقعیت آنست که اعضای خانواده و والدین نقش اساسی در زمینه ابتلا به بد دهنی وهمچنین درمان بد زبانی دارند.
پیام های نهفته در خشونت کلامی
خشونتهای کلامی نوعی از پیام دادن به یکدیگر است. یکی از مهمترین روشهایی که بشر برای ارتباط استفاده میکند کلام است و بسیار اهمیت دارد که چطور پیامهای خود را به آدمهای اطراف منتقل میکند. برای درمان بد زبانی باید به عمق ارتباط وپیام ها رخنه کرد.
مقولهای که باید بیشتر در جامعه بهویژه خانواده به آن اهمیت داد سبک انتقال این پیام است. بیشترین مشکلاتی که کودکان دارند بیشتر به خاطر پیامهایی است که اشتباه رد و بدل شده و خشونت و پرخاشگری حین مبادله پیام است. در درمان بد زبانی باید این پیام های اشتباه اصلاح شوند.
جامعه بد دهن
اگر در نظر بگیریم که خشونت کلامی در جامعه ما با این جمعیت رواج پیدا کرده میتوانیم به این نتیجه برسیم که برای این مسئله الگوهای زیادی در جامعه و خانواده برای بچههایمان داریم .
اگر به این مسئله بیاهمیت بمانیم باعث میشود که نسلهای بعدی آن را یک روش عادی و معمولی در ارتباطات خود بدانند.
با اینکه بد زبانی کودکان در مدرسه و یا محیط زندگی پدیده جدیدی نیست و همواره وجود داشته است، گزارش های رسانه ها و نتایج پژوهش های مختلف در اکثر کشورهای دنیا نشان می دهد که در سال های اخیراین پدیده افزایش یافته و جدیتر شده است.
درمان بد زبانی با همکاری عوامل محیطی
اثرات فردی و اجتماعی این خشونتهای کلامی بر کسی پوشیده نیست. کودکی که به هر علت در محیط های مختلف تحت خشونت های کلامی قرار گیرد.
علاوه بر احساس ناامنی و بیزاری از آن محیط ، که عواقب آن در زندگی به تدریج خود را آشکار خواهد کرد ، اثرات ناگوار این رفتار را در طول زندگی به همراه خواهد داشت.
ممکن است بعدها به هنگام تشکیل خانواده یا در مسئولیتهایی که بر عهده خواهد گرفت رابطهی ناسالم با دیگران برقرار کرده و چه بسا خشونت را از نسلی به نسل دیگر انتقال دهد.
برای درمان بد زبانی به همکاری عوامل محیطی اعم از محیط خانواده وجامعه نیاز داریم تا این مشکل اجتماعی برای همیشه رفع گردد.
انواع بدزبانی در کودکان
بد زبانی اقسامی دارد در اینجا به سه مورد آن اشاره می کنیم:
- استفاده از کلمات برای نشانه رفتن شخصیت طرف مقابل
- به کاربردن الفاظ نامناسب بدون درک معنی آن ها
- به کار بردن و استفاده از نفرین
استفاده از کلمات برای نشانه رفتن شخصیت طرف مقابل
به احتمال زیاد کودک به معنای آنچه گفته واقف نیست. در درمان بد زبانی این یک اشاره مهم است ونباید کودک را مواخذه نمود. ممکن است خیلی ساده آن را از تلویزیون وسایر رسانه ها ، حین تماشای فیلم و سریال یا از یک ترانه شنیده باشد.
حتی ممکن است درک کرده باشد که آن کلمه لفظی است که موقع عصبانیت به کار میرود اما معنیاش را نداند. شاید اگر شما با فرض اطلاع او از معنای واژه مورد بحث، واکنشی تند و عصبی نشان دهید، یا او را به خاطر این رفتار خجالتزده کنید، دیگر این تعبیر را در مقابل شما تکرار نکند.
سعی کنید دلیل نامناسب بودن کاربرد آن واژه برای او نامشخص نماند. اگر دلیل برای او نامشخص بماند، در چنان شرایطی احتمال دارد وی در غیاب والدین باز هم به استفاده از آن کلمه مبادرت ورزد. بنابراین در درمان بد زبانی به اصل آموزش توجه جدی انجام شود تا فرد علت عدم تکرار لفظ بد را درک نماید.
به کار بردن و استفاده از نفرین
نفرینها به طور عام آرزوهایی هستند که بر تضرر طرف مقابل دلالت دارند. کاربرد نفرین چنان بین بزرگترها رایج است که نمیتوان تکرار آنها توسط کودکان را اتفاقی غریب دانست. نفرین هم نمونه ای از خشونت کلامی ست ودر درمان بد زبانی باید مورد هدف درمانگر قرار گیرد.
استفاده از کلمات برای نشانه رفتن شخصیت طرف مقابل
تکرار اصوات والفاظ غیر متعارف یک نمونه فاحش از خشونت کلامی است. این الفاظ به طور عام یا به نقصان هوش و درک و نقصان دیگر تواناییها یا اندام مخاطب دلالت دارند یا در قالب استفاده از اسامی حیوانات بیان میشوند. در درمان بد زبانی باید حذف این اصوات در اولویت قرار گیرد.
راهکارهای درمان بد زبانی در کودکان
روانشناسان ومشاوره خانواده در جلسات وکلاس های آمورش خانواده تکنیک های زیادی برای درمان بد زبانی ارائه می نمایند.چند مورد از این راهکارها چنین هستند:
- تربیت صحیح
- ارائه ی الگوی مناسب اخلاقی
- درست حرف زدن را یاد بدهیم
- به کودک احترام بگذاریم
- عدم استفاده از تنبیه
- نادیده گرفتن بدزبانی
- بالابردن مهارت های کنترل هیجان
تربیت صحیح
با توجه به مواردی که توضیح داده شد، حذف فحش از دایره واژگان کودکان به تنهایی راه به جایی نخواهد برد و در این میان والدینی موفقتر هستند که نسبت به شیوههای درست رفتاری و تربیتی اطلاعات بیشتری داشته باشند.
هر چه توجه به درمان بد زبانی بیشتر باشد احتمال حذف خشونت کلامی هم بیشتر خواهدبود.
ارائه ی الگوی مناسب اخلاقی
برای جلوگیری از گرایش کودکان به بدزبانی و ناسزاگویی باید در وهله اول، الگوهای مناسبی از اخلاق را در اختیار آن ها بگذاریم. واژگان رکیک و ناپسند را باید از مکالمات روزمره خود حذف نماییم و کلمات مناسب و زیبا را جایگزین آن ها نماییم .
این تکنیک از درمان بد زبانی باعث می شود کودک از الگوهای رشدی مناسب پیروری نماید و فرآیند همسان سازی با والدین و اطرافیان سالم اتفاق بیافتد.
درست حرف زدن را یاد بدهیم
«درست حرف بزن»؛ پدر و مادر بچه های بدزبان صد بار در روز از این عبارت سه کلمه ای استفاده می کنند اما تا به حال به کودکان نشان داده نشده است که دقیقا منظورشان از درست حرف زدن چیست؟
بنابراین اگر می خواهیم کودکان خوش زبان باشند ، باید این مهارت را به آن ها آموزش دهیم. به طور مثال اگر نمی خواهیم کودک با صدای بلند صحبت کند.
باید به او بگوییم که فریاد زدن به جای حرف زدن معمولی یک رفتار نادرست است و در خانه ما جایی ندارد. آموزش درست حرف زدن یک تکنیک درمان بد زبانی است که توسط والدین اجرا می شود.
به کودک احترام بگذاریم
بدزبانی نوعی بازی کسب توجه در کودکان است، پس با عصبانی شدن فقط کودک را به هدفش رسانده ایم. نباید با عصبانیت جوابش را داد و طوری با او رفتار کنید که انگار مهمان شماست. با احترام گذاشتن به کودکان، این رفتار را غیرمستقیم به آنها یاد می دهید.
برخورد احتراما آمیز با کودکان هم یک روش درمان بد زبانی عالی است که باید توسط اعضای خانواده گسترده وجامعه و همراهان فرد جدی گرفته شود.
عدم استفاده از تنبیه
تنبیه در اغلب موارد نمی تواند جلوی بدزبانی کودک را بگیرد و بهتر است فقط در مواردی لحاظ شود که رفتار کودک، هم برای خودش و هم دیگران خطرناک و آسیب زا باشد. بر خلاف شهرت عام تنبیه نمی تواند جزء درمان بد زبانی باشد .
تنبیه کردن در این مورد یا کودک را جری تر می کند یا ترس را به او یاد می دهد، نه احترام را. پس باید در کاربرد آن نهایت دقت وهوشمندی را رعایت نماییم.
نادیده گرفتن بدزبانی
یکی از روش های توصیه شده برای مقابله با بدزبانی کودک این است که به طور کامل این حرکت را نادیده بگیرید؛ طوری که انگار اصلا آن حرف زشت را نشنیده اید.
وقتی به بدزبانی کودک پاسخ ندهید ، به او نشان می دهید که نمی تواند با کلمات یا طرز بیانش شما را تحت تاثیر قرار دهد. این مورد هم یک روش عالی درمان بد زبانی است که مجری آن پدر ومادر ومربیان کودک هستند.
بالابردن مهارت های کنترل هیجان
در دنیای امروز اهمیت هوش هیجانی از هوش ذهنی بیشتر شده است. به دنبال روشهایی باشد که موجب افزایش هوش هیجانی کودک شود. مثلا به او بیاموزید که احساسات خود را کنترل کرده و احساسات دیگران را پذیرا باشد.
آموزش تسلط بر خود هم یک تکنیک عالی برای درمان بد زبانی در افراد است. مسلط بودن به این مهارت اعتماد به نفس کودک را بالا برده و کمک میکند با دید عمیقتر به مسایل بتواند مشکلات خود را بدون توسل به زور و خشونت حل کند.
کنترل و درمان بد زبانی
کنترل رفتارهای کودکان خوردسال در مراحل تربیت یک ضرورت است. کنترل کودک به طور ویژه از ۲ سالگی یعنی زمانی که کودک تقلید کلامی رو به پیشرفتی را نشان می دهد بسیار حائز اهمیت است .
سه مورد پر اهمیت این بحث عبارتند از:
- کنترل روابط
- کنترل استفاده از رسانه ها
- کنترل استفاده از فضای مجازی
کنترل روابط
می بایست روابط کودک با کسانی که عامل بدزبانی و ناسزاگویی هستند، کنترل و تا حد ممکن محدود شود. خواه این محدودیت متوجه دوستان کودک باشد و یا بستگان و آشنایان. هرچه سن کودک بالاتر رود میزان تأثیر پذیری از دیگران نیز بیشتر می شود.
پس کنترل روابط بیش از پیش اهمیت پیدا می کند. در درمان بد زبانی باید روی کنترل و نحوه آموزش آن به والدین تاکید شود.
کنترل استفاده از رسانه ها
به برنامه هایی که کودکان می بینند توجه کنید و بعضی از آنها را همراه کودک خود ببینید. چنانچه کودک خود را به هنگام تماشای برنامه های خاص تلویزیونی همراهی کنید ، می توانید سؤالهای او را بهتر برایش توضیح دهید
یک راه درمان بد زبانی این است که جلوی کج فهمی کودک را بگیرید. زمان تماشای برنامه های تلویزیونی را محدود کنید. توجه داشته باشید که تلویزیون را نباید دراتاق خواب بچه ها قرار دهید. به این ترتیب کودک با اثرات منفی برنامه های خشونت آمیز تلویزیونی ، به خواب نمی رود.
همچنین با ایجاد نظم، ساعت خواب و بیداری فرد مختل نمی شود. مجموعه این تکنیکها در درمان بد زبانی بسیار موثر خواهد بود.
خاموش کردن رسانه در مواقع ضروری
هنگامی که برنامه های خشونت آمیز پخش می شود، کانال را عوض کنید یا تلویزیون را خاموش کنید. توضیح دهید که مشکل آن برنامه چیست و به گونه ای با منطق درخور فهم کودک ، آسیب و ضرر موجود در آن برنامه را توضیح دهید تا میل کودک یا اصرار او برای تماشای این گونه برنامه ها کاهش یابد.
مدت تماشای تلویزیون توسط کودکان ، جدا ازمحتوای آن باید کم شود چون کودکان را از پرداختن به فعالیت های مفید دیگر از قبیل مطالعه، بازی با دوستان و رشد و پرورش علائق خود باز می دارد.
کنترل استفاده از فضای مجازی
باید طریقه ی استفاده و فرهنگ حضور در فضای مجازی را قبل از استفاده از آن به کودکان آموزش داد، همچنین از قرار گرفتن آزادانه ی اطلاعات فضای مجازی در اختیار کودک باید جلوگیری کرد.
محتوایی را که ممکن است کودک از طریق شبکه های اجتماعی مشاهده کند باید کنترل کرد.علاوه بر آن ساعات استفاده از فضای مجازی نیز کنترل و کاهش یابد و حتی الامکان فعالیت هایی مانند مطالعه را جایگزین آن کرد. نظارت والدین بر فضای مجازی درمان بد زبانی را موثرتر می نماید.
تغییر محیط و درمان بد زبانی
باید در پی ایجاد کردن محیط هایی باشیم که کودکان در آن احساس نشاط و دوست داشته شدن بکنند .محیط هایی که مناسب کودکان باشد بسیار کم است و اکثرا به طور مشترک مورد استفاده ی بزرگسالان نیز قرار می گیرد.
کودکان حساس ترین و تأثیر پذیرترین گروه سنی جامعه را تشکیل می دهند و در حساس ترین و مهمترین سال های زندگی شان یعنی زمانی که پایه های رشد شخصیتی- ذهنی- جسمی و اجتماعی آنها شکل می گیرد تا زمانی که وارد شهر می شوند نیازمند این هستند تا زندگی اجتماعی را در مقیاس خود تجربه کنند .
رشد پایه های شخصتی مستلزم فراهم بودن فضایی کودکانه و صمیمانه است. فضایی به دور از هیاهوی دنیای بزرگتران، دنیای پر از شادی با رنگ های زیبا که در آن کودک فرصت بیان افکار تازه و پرورش و رشد استعداد هایش را داشته باشد.
درمان بد زبانی به محیط سالم نیازدارد.فضایی که زمینه ای مناسب برای خلاقیت کودکان فراهم آورد. علاوه بر آن باید در پی تغییر محیط هایی باشیم که خشونت کلامی و بدزبانی را در کودکان ما تشدید می کند و فعالیت هایی را طراحی و جایگزین آن کنیم تا اوقات فراغت کودک به طور سالم و مثبت پر شود.
خلاصه درمان بد زبانی
برای درمان بد زبانی باید از خود شروع کنیم. هر چقدر هم آموزشهای مناسب و عالی به کودکان بدهیم نمیتوانیم تاثیر الگوهای دیداری در جامعه بهویژه خانواده را نادیده بگیریم. در اولین قدم باید بررسی کنیم که پدر و مادر در جمع خانواده چگونه با هم ارتباط کلامی برقرار میکنند.
خیلی از مواقع روشهای ارتباط پدر و مادرها درست نیست و آن را از الگوهایی در ذهن پروراندهاند که در کودکی دیدهاند. در خیلی از موارد با اصلاح رفتار والدین مشکل خشونت کلامی حل خواهد شد.
پدرومادر باید بدانند که چطور از کلام و زبان بدن استفاده کنند. گاهی والدین نمیدانند پیامهایی که غیرمستقیم به کودکان خود میدهند چه زیرساختهایی دارد و چه تفکراتی را در آنها ایجاد میکند یا از بین میبرد.
باید از این سیستمها آگاه شده تا بتوانیم پیامهایشان را تفکیک و رفتارشان را کنترل کنیم. علل مختلفی در رواج خشونتها بهویژه خشونت کلامی در خانوادهها وجود دارد که مختص ایران هم نیست، با سرعت و پیشرفتی که تکنولوژی در جهان داشته بخشهایی از مسئولیت، سختی و فشارها بر انسان بهویژه والدین بیشتر میشود.
تکنیک درمانی و عملکرد والدین
در این مقاله تکنیکهای مختلفی را برای درمان بد زبانی پیشنهاددادیم که می تواند بسیار موثر باشند
اگر یک نگاه سرسری هم به خانوادهها بیندازیم میبینیم امروزه مسئولیتی که والدین در برابر یک بچه دارند در گذشته پدر و مادرها به خاطر داشتن ۷-۶ بچه احساس نمیکردند.
همراه با پیشرفت تکنولوژی هیچ فرهنگسازی صورت نگرفته به همین دلیل بار اضافهتری روی دوش خانوادههاست که به استرسهایمان منجر میشود.
اکثرا برای کنترل این پدیده از روشهای سنتی و گذشته استفاده میکنند یا بهدنبال انتخاب سادهترین راه هستند که کمتر مؤثر واقع می شوند؛ باید برنامه ریزی شده و با استفاده از روش های نوین بر این مشکل چیره گشت.
روش های درمانی پیشنهادی همراه عملکرد والدین می تواند بهترین راهکار درمانی برای رفع خشونت زبانی باشند.
منبع
2 دیدگاه
جواد
سلام مقاله درمان بد زبانی مطالب جالب وکاربردی زیادی برای من داشت متشکرم
ناجی هدایتی
سلام دوست من . ممنون که در سایت راویژ نظر ثبت می کنید وبسیار خوشحالم که مطلب فوق برایتان مفید است.